Ebeveynliğin amacı, doğru olanı, sadece doğru olduğu için yapacak çocuklar yetiştirmektir.
Sağlıklı bir doğruyu yanlıştan ayırt edebilme becerisi, çocuklarımız himayemizden ayrıldıktan sonra onlara rehberlik etsin isteriz.
Peki ya bu içsel ahlak pusulası nasıl geliştirilir? Çocuklar olumsuz sonuçlardan kaçınarak yaptığı bir seçim, ahlakın mı yoksa itaatin mi kanıtıdır? Çocuklar yakalanma ihtimallerine göre seçim yaptığında bu ahlaki bir durum mudur yoksa risk değerlendirmesi midir?
İşte çocukların davranışlarına rehberlik edecek iki yaklaşım. Bunlardan biri boyun eğmeye ve risk değerlendirmesine teşvik eder (doğru da olsa, yanlış da olsa söylediğinizi yapması ya da kendine ‘’Yakalanır mıyım acaba?’’ diye sorması). Diğeri ise ahlaka teşvik eder (ne denirse densin doğru olanı yapması, ya da ‘’Yapacağım şey zarar verir mi?’’ diye sorması).
CEZA
Ceza, bir insanın daha iyi biri olması ve ders çıkarması için acı ve utanç hissetmesi gerektiği inancına dayanmaktadır. Ebeveynler ceza verdiklerinde, öfkelerini genellikle bilinçsiz bir şekilde, istemsizce onları incitecek şekilde çocuklarına kusarlar.
Yaygın cezalandırma türleri
Fiziksel acı: dövmek, tokatlamak, şaplak atmak, çimdiklemek
Zorbalık: ‘’Çok biliyorsun sen!’’ ‘’Ne cürretle?’’ “Bunu nasıl yaparsın?”
Ayrıcalıklardan mahrum bırakılmak: Tatlı yasak, Televizyon yok!
Süreli uzaklaştırma: beş dakika boyunca yaramazlık sandalyesine (düşünme köşesine, mola paspasına) otur
İzole edilme: Sessiz muamele (sözlü iletişime girmeme), odasına göndermek
Duygusal acı: Öfke patlamaları, suçlamak, ‘’Çok yaramazsın!’’ ‘’Ne yaptığına bak!’’
Cezalandırma
- Ebeveynleri yorucu, zahmetli ve zamanla katlanılmaz hale gelen, “çocuğu denetleme ve davranışlarını her an kontrol etme” durumuna sokar,
- Çocuklara geçmişleri için bedel ÖDETMEK için tasarlanmıştır, kısa vadeli bir çözümdür,
- Farkında olmadan ‘’dış kontrol odağı’’ geliştirir (başkalarının yapmasını söylediği şeylere göre seçim yapma durumu)
- Çocuğun ders almasını önler yaşanan bir olay üzerine ‘’Bir dahaki sefere neyi farklı yapabilirim?” gibi fikirler üretmek yerine, “Annem çok kötü!’ ‘’Babam haksızlık yapıyor!’’ diyerek ebeveynlerin saygısız tutumlarına odaklanmasına sebep olur
- Genellikle duygular (öfke, üzüntü vb.) yoğunken uygulanır. Pişman olunacak şeyler söylenir ve yapılır.
DİSİPLİN
Buna karşın disiplin, rehberlik etmeye ve öğretmeye odaklanır. Kelimenin kökü olan ‘’disciple’’ öğrenmek ve öğrenci olmak anlamına gelir. Pozitif disiplinde ebeveynler, gerçek potansiyeline ulaşmak için gelişecek çok fazla yılı ve öğrenecek çok şeyi olan çocukları için, anlayışlı ve şefkatli öğretmen/rehber rolüne bürünürler.
Disiplin
- tutarlı bir uygulamadır, temel bir yapı oluşturur ve ebeveynler için hem katı hem hoşgörülü bir sorumluluk anlayışı içerir.
- çocukları kendi davranışlarından sorumlu olacakları bir konumda tutar
- çocukların uzun vadede etkili bir şekilde sosyal ve duygusal beceriler ÖĞRENMESİNE yardımcı olmak için tasarlanmıştır
- içsel kontrol alanı gelişimi sağlar (doğru seçim yapmak için içsel bir hesaplaşma yapılması)
- ebeveynlerin itaatsizliği kötü/yaramaza çocuk etiketi olarak görmesi yerine çocukların sınırları ve sosyal yeteneklerini öğrenmesi için bir fırsat olarak görmesini sağlar.
- sorun üretmekten, sorun çözmeye geçişte yardımcı olur
- ebeveyn saygılı ve adil davrandığı için alınan derslerin daha vurgulayıcı olmasını sağlar
www.positivediscipline.com
